TAFAÌ I TATAA (1)

Ia maoro aèra, reva atu ra o Tāfaì i te tire nā te mau taha fenua i Hititautauinià ē taeà roa atu i te motu ra o Mōrane, nā reira atoà i te mau pae fenua i raro : o Rimatara, o Rurutu, o Raìvavae, o Tupuaì, o Oparo ē, hoì mai nei i Tahiti nei.
Roohia mai e Tāfaì , nō pohe noa atu ra o Hinaèhuèhu tāna vahine.

Tē māhanahana noa ra ā te tino tei faatāravahia i nià i te paepae ō tōna iho marae i Fareroì, tei hātuahia e te mau tahuà e te fētii tāàtoà. Teie te reo ō Tāfaì e:

Auē iaù vahine iti ē  !"
I te tahuà rahi, parau atoà atura oia e:
-Na fea atu ra? Eìta ānei tāù vahine e ora faahou mai?
Te pahono ra te tahu'a e:
-Oia ! e ora faahou mai tā oe vahine. E faaitoito oe i te tapapa e faahoì mai i tona varua. A haapeepee, no reva noa atura. Te ori hânoa ra ā tō na vārua na ô nei. Haapeepee, ua fātata roa oia i te tae i Fanātea, i nià i nā ofaì tuiroo.

Aita o Tāfaì i haamaoro : te hoe, te vaa i raro i te tai, e ua hoe atu i te otuè i Tataa i Fanatea.
Ia tae i reira, tē  noho ra te tahuà hiòhiò varua. Ui atura o Tāfaì iā na e:
-"Ahiri e te tahuà , aita ānei oe i ite aè nei i te vārua ō tāù vahine o Hinaehuehu i te rereraa aè nei?
-Oia!
-Tei nià i tei hea ôfaì tōna tauraa?
-Tei nià i te ôfaì ora. Tāpapa haapeepee, ia rōaa iā oe, a faahoì, e ora tā oe vahine.
-Ua reva a'e na?
-Nō reva noa atu ra!"
Tei raro te vaa i te tai e tē  hoe ra o Tāfaì i Aimeho.
Ia tae i reira, tei nià atu ra oia i Mouà Tapu i te aèraa. No hemo noa atu ra e tē  faaroo noa hia ra ā te uuru pererau ō tāua vārua ra, tē  rere atu ra i Tapuaèmanu ē , mai reira e rere roa atu ai i Rauhotu noànoà e vai ra i Temehani i Raìātea ra.

Te rere atu ra te vārua i Tapuaèmanu, oia o Maiaò, tē  tāpū poto atu ra o Tāfaì i te hoeraa i Raìātea, ia nā mua oia i te tapae. Ia tae oia i te reira, ua vaiho i te vaa e ua haapeepee oia i te paìuma i nià i te mouâ ē taeà roa atu ra i te ara aa (oia te maaraa èà). Te vai ra i reira e piti nā ôfaì tei parauhia ē : te ôfaì ora e te ôfaì pohe. Tei reira atoà o Tūteahoroa, te tahuà tiaì i taua nā ôfaì ra.
Ua ani atu o Tāfaì iā na ē :
-"E te tahuà ē , aita ānei oe i ite i te vārua ō tāù vahine i te rereraa aè nei ?
Pāhono mai nei te tahuà ē :
-"Aita ā i rere iho ra , ta oe ia e tāpapa mai nei ?
-E !
-E tāpuni oe, e haamaha i tō oe rohirohi. A faaineine noa rā i tā oe tāhei. Eiaha ia ora, te vāhi hōpeà teie e reva roa atu ai i Rauhotu-noànoà!"

Te haruraa vārua

Te faahoìraa o Tâfaì i te vārua ô tōna vahine

Hōhoì mai nei o Tāfaì e te vārua ô tāna vahine  i Uporu oia i Haapape, tuu atu ra o Tāfaì i te vārua o tāna vahine i roto i te rima o te Tahuà ē  , nāna e faahoì i roto i te tino, nā roto i te maiūū rima e te maiūū  âvae. I reira iho ra, ora faahou mai ra o Hinaehuehu, ē  ora atu ra rāua o Tafaì i te hoê oraraa maitaì e te òaòa. Ia tō te vahine , fānau mai ra e tamāroa tā rāua i topa hia te iòa ô Vāhiêroa.