Tataa, vāhi rereraa vārua i te pō
ā
Ia au i te tiàturiraa a te mau māòhi, ia unuhi te vārua , e rere o ia mai to na mataèinaa e tae roa atu i te otuè o Tataa , na nià i te hoê aratià i taôtià-maitai-hia .
I reira òia e fariu ai i te oraraa o ta na i ora mai i te ao nei , i reira atoà òia e hiroà ai i te mau haa i ravehia mai e ana ma te tūtonu maite, hou a rere atu ai i te Rōhutu Noànoà i Havaii i Te Pō .
Te auraa hohonu ia o Tataa , tei faarirohia e to tatou mau tupuna ei vāhi no te faataaraa :
Faataaraa o te Vāite i to te ao .
Mai te pō a ìuìu mai to na vai noa raa
Ei fenua moà parahi -ore -hia e te taata ,
Ei mouà faaherehere hia e te nunaa māòhi
Ei vahi hau nui no te Tūtonuraa rahi o te varua
- Kekaa i Maui(Hawaii) ,
- Renga vaerua i Mangaia ,
- Te Rerenga wairua i Te Aotearoa ,
- Leina Kaùhane i Oahu ,
- Te Rerega i Maareva .
I te mau motu raro matai ma ua haapotohia Te rei a varua , Rere a varua , ei TEREI’A:
E mau vahi i faaturahia e te huiraatira o te mataèinaa , e , ua vai noa ratou i roto i nanaihere.
I reira , aore e marae i patuhia , aore e paèpaè i faatiàhia , e tapao ia no te faaherehereraa hia i taua mau vahi ra no te faaineineraa o te mau varua i to ratou fano atea raa .
E aha atu ra ia te parau no te tapuaè âvae o Pai i paohia i nià i te toà i te tumu o te mato ?
Ia au i te mau faatiàraa a to tahito, mai te mea ra, e piti taata i tere na Tataa : o Pai e o Tafa'i na aito tuiroo i tere atu i roto i te Pö , e o tei hoi faahou mai i te Ao nei.
E ö atoà mai nä puna pape e vai nei, i te hiti o Tataa , oia hoi o Punaau i Punaauia e o Vaira'i i Faaa i roto i teie vahi moà ,no te mea i reira te mau varua e naue ai hou a taùma atu ai i nià i te âivi no te faaruè mai i te Ao nei.
TAATIRAA ROHUTU NOANOA
30/11/06
Puta i reira te iritiraahia mai teie mau parau:
DANIELSSON Bengt : Tahiti , Circle island Tour Guide, Les éditions du Pacifique 1987 p.152
HENRY Teuira : Tahiti aux temps anciens , Société des Océanistes 1968 , notions d’une vie future P.208 et 209 , Tafai et Hina p.577.
LEVERD André :Croyances relatives aux âmes et à l’autre vie chez les polynésiens, réedité in BSEO n°248, sept 1989 p.129 à 139
TE ARAPO : Parau tumu no Tafai , CPSH Te anavaharau 1998